ΟΙ ΑΓΓΛΙΚΟΙ ΟΡΟΙ “SUBJECT TO”, “NOTWITHSTANDING” ΚΑΙ “WITHOUT PREJUDICE” ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥΣ: ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΝΟΜΙΚΟΥΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΕΣ
Πρόσφατα διάβασα αυτό το ενδιαφέρον άρθρο του Andrew Nickels σχετικά με τους αγγλικούς όρους “subject to”, “notwithstanding” και “without prejudice” και διαπίστωσα πόσο χρήσιμη θα ήταν η αποσαφήνισή τους για όσους ασχολούνται με τη νομική μετάφραση. Όλοι οι νομικοί μεταφραστές που δουλεύουν με αγγλικά νομικά κείμενα έχουν συναντήσει τους συγκεκριμένους όρους. Οι εκφράσεις αυτές αποτελούν χρήσιμα εργαλεία προκειμένου να εξοικονομήσουν χρόνο όσοι συντάσσουν συμφωνητικά, συμβάσεις ή άλλα νομικά έγγραφα, με συνέπεια να χρησιμοποιούνται από τους δικηγόρους και τους νομικούς αρκετά συχνά.
Τι σημαίνουν όμως οι όροι αυτοί σε απλά ελληνικά; Είναι σαφές το νόημά τους στους νομικούς μεταφραστές, ώστε να μπορούν να τους αποδίδουν σωστά στα ελληνικά; Ενώ η σημασία τους διαφέρει στα αγγλικά, στα ελληνικά συχνά και οι τρεις αυτοί όροι αποδίδονται με τη φράση «με την επιφύλαξη». Ας δούμε αν η φράση αυτή αποδίδει πράγματι τη σημασία τους:
Subject to (εκτός από, με εξαίρεση): Ο όρος “subject to” χρησιμοποιείται όταν ο συντάκτης του κειμένου θέλει να εισάγει στη σύμβαση μια εξαίρεση από κάποιο κανόνα ή διάταξη της συμβάσεως.
- Για παράδειγμα ο 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Εκτός από τις περιπτώσεις του όρου 2, ο αγοραστής δεν έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση πώλησης, αν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών από τη σύναψη της συμβάσεως». Ο 2ος όρος της συμβάσεως προβλέπει ότι: «Ο αγοραστής έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση πώλησης οποτεδήποτε διαπιστώσει ότι το αντικείμενο της πώλησης δεν φέρει κάποια ιδιότητα, η οποία ήταν ουσιώδης κατά τη συμφωνία των μερών».
- Ο 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Εκτός από τις περιπτώσεις του όρου 2, ο μεταφορέας φέρει την ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία προκλήθηκε στα μεταφερόμενα αγαθά από τη στιγμή που θα παραλάβει την αποστολή, έως το χρονικό σημείο που αυτή θα παραδοθεί δεόντως στον παραλήπτη». Ο 2ος όρος της συμβάσεως προβλέπει ότι: «Ο μεταφορέας δεν φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία προκλήθηκε στα μεταφερόμενα αγαθά, εφόσον η ζημία αυτή προκλήθηκε άμεσα από κάποιο γεγονός ανωτέρας βίας».
Στα παραδείγματα αυτά ο 2ος όρος έχει προτεραιότητα έναντι του 1ου όρου, εισάγοντας μια εξαίρεση στον κανόνα που περιέχεται στον 1ο όρο.
Κατά τη γνώμη μας όταν ο όρος “subject to” χρησιμοποιείται στο ανωτέρω πλαίσιο θα πρέπει να μεταφράζεται ως: «Με εξαίρεση όσων προβλέπονται στον όρο…»
Notwithstanding (παρά, κατά παρέκκλιση): Ο όρος “notwithstanding” είναι στην ουσία το αντίθετο του όρου “subject to”. Ας δούμε πως διαμορφώνονται τα παραδείγματα που δώσαμε αν χρησιμοποιήσουμε τον όρο αυτό, αντί για τον όρο “subject to”.
- O 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Ο αγοραστής δεν έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση πώλησης, αν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών από τη σύναψη της συμβάσεως». Ο 2ος όρος της συμβάσεως προβλέπει ότι: «Παρά τη ρύθμιση του όρου 1, ο αγοραστής έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση πώλησης οποτεδήποτε διαπιστώσει ότι το αντικείμενο της πώλησης δεν φέρει κάποια ιδιότητα, η οποία ήταν ουσιώδης κατά τη συμφωνία των μερών».
- Ο 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Ο μεταφορέας φέρει την ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία προκλήθηκε στα μεταφερόμενα αγαθά από τη στιγμή που θα παραλάβει την αποστολή, έως το χρονικό σημείο που αυτή θα παραδοθεί δεόντως στον παραλήπτη». Ο 2ος όρος της συμβάσεως προβλέπει ότι: «Παρά τη ρύθμιση του όρου 1, ο μεταφορέας δεν φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία προκλήθηκε στα μεταφερόμενα αγαθά, εφόσον η ζημία αυτή προκλήθηκε άμεσα από κάποιο γεγονός ανωτέρας βίας».
Στα παραδείγματα αυτά ο χρησιμοποιούμενος όρος εισάγει εξαίρεση από τον κανόνα που περιέχεται στον 1ο όρο, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του 2ου όρου.
Κατά τη γνώμη μας όταν ο όρος “notwithstanding” χρησιμοποιείται στο ανωτέρω πλαίσιο θα πρέπει να μεταφράζεται ως: «Κατά παρέκκλιση όσων προβλέπονται στον όρο…»
Μερικές φορές ο όρος αυτός συναντάται με ευρύτερη διατύπωση. Για παράδειγμα όταν ο συντάκτης του κειμένου δεν έχει τον χρόνο να αναφέρει τους αριθμούς των συγκεκριμένων όρων της συμβάσεως ως προς τους οποίους εισάγεται η εξαίρεση, ο ίδιος όρος διατυπώνεται ως «Κατά παρέκκλιση κάθε άλλης ρύθμισης που περιέχεται στην παρούσα σύμβαση…». Στην τελευταία αυτή περίπτωση η εξαίρεση που τίθεται αφορά το σύνολο της συμβάσεως και στην ουσία έχει την έννοια του «Κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε άλλης αντίθετης ρύθμισης της παρούσας συμβάσεως…».
Without prejudice to (χωρίς να θίγονται/επηρεάζονται): Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που δεν χρειάζεται να δοθεί προτεραιότητα σε κάποιο όρο της συμβάσεως έναντι κάποιου άλλου όρου.
- Ο 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Χωρίς να θίγονται οποιαδήποτε άλλα δικαιώματα του αγοραστή με βάση το εφαρμοστέο δίκαιο, ο αγοραστής μπορεί να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση πώλησης εντός 15 ημερών από τη σύναψη της συμβάσεως». Ο αγοραστής επομένως, εκτός από το δικαίωμα υπαναχώρησης, διατηρεί και όλα τα άλλα δικαιώματα που τυχόν του παρέχει το εφαρμοστέο δίκαιο.
- Ο 1ος όρος της συμβάσεως έχει ως εξής: «Χωρίς να επηρεάζονται οποιεσδήποτε άλλες υποχρεώσεις αποζημίωσης του μεταφορέα με βάση το εφαρμοστέο δίκαιο, ο μεταφορέας φέρει την ευθύνη για οποιαδήποτε ζημία προκλήθηκε στα μεταφερόμενα αγαθά από τη στιγμή που θα παραλάβει την αποστολή, έως το χρονικό σημείο που αυτή θα παραδοθεί δεόντως στον παραλήπτη». Ο μεταφορέας επομένως, εκτός από την υποχρέωση αποζημίωσης για τις ζημίες που προκλήθηκαν στα αγαθά κατά τη μεταφορά, έχει και όλες τις άλλες υποχρεώσεις αποζημίωσης που τυχόν προβλέπει το εφαρμοστέο δίκαιο.
Κατά τη γνώμη μας όταν ο όρος “without prejudice” χρησιμοποιείται στο ανωτέρω πλαίσιο θα πρέπει να μεταφράζεται ως «Χωρίς να θίγονται/επηρεάζονται…»
By Eva Angelopoulou
Comments ( 0 )