Ενδεχομένως να υπάρχουν σοβαρότατες συνέπειες λογω της μη μεταφρασης ουσιωδων νομικων εγγραφων.

Δίκη χαμένη στη μετάφραση χαρακτηρίστηκε από αναρίθμητα δημοσιεύματα και ρεπορτάζ του καλοκαιριού που μας πέρασε η δίκη των μαύρων ταμείων της Siemens. Για όσους δεν θυμούνται, η υπόθεση αφορά τη σύμβαση 8002 που η γερμανική εταιρεία Siemens υπέγραψε με τον ΟΤΕ το 1997 για την ψηφιοποίηση των κέντρων του τελευταίου. Η δικαστική έρευνα της υπόθεσης ξεκίνησε περίπου 10 χρόνια πριν και ως αποτέλεσμά της 64 κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν στο εδώλιο. Ανάμεσά τους και 13 Γερμανοί, στελέχη της γερμανικής εταιρείας, καθώς και ένας Γαλλοελβετός τραπεζίτης. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, οι κατηγορούμενοι φέρονται να εμπλέκονται σε παράνομες πληρωμές στο πλαίσιο της ανωτέρω σύμβασης.

Στις 12 Ιουλίου το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων ανέβαλε επ’ αόριστον τη δίκη για το σκάνδαλο της Siemens, καθώς δεν είχε μεταφραστεί στην μητρική γλώσσα των αλλοδαπών κατηγορουμένων η κλήτευση και το παραπεμπτικό βούλευμα. Το δικαστήριο έκανε δεκτή την σχετική ένσταση των αλλοδαπών κατηγορουμένων παρ΄ όλο που η αναβολή αυτή δημιουργούσε κίνδυνο παραγραφής των αδικημάτων. Και φυσικά δεν θα μπορούσε το Εφετείο να μην κάνει δεκτή την ένσταση, καθώς το δικαίωμα σε διερμηνεία και μετάφραση για τα πρόσωπα που δεν μιλούν ή κατανοούν τη γλώσσα της διαδικασίας θεσπίζεται στο άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, όπως αυτό έχει ερμηνευθεί με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρω­πίνων Δικαιωμάτων και εξειδικεύεται περαιτέρω στην Οδηγία 2010/64/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Σύμφωνα με την Οδηγία αυτή, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν δωρεάν και επαρκή γλωσσική συνδρομή, η οποία θα επιτρέπει στους υπόπτους ή τους κατηγορουμένους που δεν μιλούν ή δεν κατανοούν τη γλώσσα διεξαγωγής της ποινικής διαδικασίας να ασκήσουν πλήρως το δικαίωμά τους υπεράσπισης και θα διασφαλίζει τη διεξαγωγή δίκαιης δίκης. Στη συνέχεια, η ανωτέρω οδηγία διευκρινίζει ότι: «Προκειμένου να διασφαλίζεται η διεξαγωγή δίκαιης δίκης, τα ουσιώδη έγγραφα, ή τουλάχιστον τα σχετικά χωρία των εγγράφων αυτών, απαιτείται να μεταφράζονται προς χάριν των υπόπτων ή κατηγορουμένων, σύμφωνα με την παρούσα οδηγία. Ορισμένα έγγραφα θα πρέπει να θεωρούνται πάντοτε ουσιώδη έγγραφα προς τον σκοπό αυτόν και, συνεπώς, να μεταφράζονται, όπως οποιαδήποτε απόφαση συνεπάγεται τη στέρηση της ελευθερίας ενός προσώπου, οποιοδήποτε έγγραφο απαγγελίας κατηγορίας και οποιαδήποτε δικαστική απόφαση.»

Δικαίως, επομένως, η μη μετάφραση των ουσιωδών νομικών εγγράφων της υπόθεσης χαρακτηρίστηκε ως ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο, ακόμη και απ’ αυτό της Siemens.  Η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, στην οποία είχε ανατεθεί η μετάφραση των εγγράφων, αρχικά δήλωσε ότι μετέφρασε εγκαίρως ότι της εστάλη από την Εισαγγελία Εφετών, ενώ η Εισαγγελία Εφετών το διέψευσε. Αφού ακολούθησαν κι άλλες διαψεύσεις των δηλώσεων έκαστης πλευράς από την άλλη, καθώς και πειθαρχικές διώξεις εισαγγελικών λειτουργών, τελικά στις 15 Σεπτεμβρίου η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών παρέδωσε τη μετάφραση του παραπεμπτικού βουλεύματος στην γερμανική γλώσσα.

Τι μπορεί όμως να μας διδάξει η υπόθεση αυτή σχετικά με τις συνέπειες που έχει η μη μετάφραση ουσιωδών νομικών εγγράφων;

1. Όσα συνέβησαν επιβεβαιώνουν ότι η νομική μετάφραση αντιμετωπίζεται μέχρι και σήμερα στην Ελλάδα ως κάτι περιττό και ασήμαντο, ακόμη και από τους ίδιους τους λειτουργούς της δικαιοσύνης. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την προπαρασκευαστική διαδικασία εισαγγελέας Εφετών είχε απορρίψει το αίτημα μετάφρασης του βουλεύματος των αλλοδαπών κατηγορουμένων, καθώς αυτοί «είχαν ήδη απολογηθεί, είχαν λάβει γνώση του κατηγορητηρίου και το βούλευμα ήταν περιττό». Το περιεχόμενο όμως των νομικών εγγράφων είναι αυτό που καθορίζει την έκβαση των δικαστικών υποθέσεων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση με το παραπεμπτικό βούλευμα το συμβούλιο αποφασίζει την παραπομπή του κατηγορουμένου στο ακροατήριο, όταν διαπιστώσει ότι υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις που στηρίζουν την κατηγορία εναντίον του. Το περιεχόμενό του θα διαμορφώσει την υπεράσπιση του κατηγορουμένου και θα καθορίσει μια σειρά άλλων δικαιωμάτων του, όπως το δικαίωμα του να ασκήσει ένδικο μέσο κατά του βουλεύματος. Ας ελπίσουμε, λοιπόν, ότι η ιστορία της Siemens δεν θα χρειαστεί να επαναληφθεί προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε την μεγάλη σημασία που έχει η μετάφραση των ουσιωδών νομικών εγγράφων, εντός και εκτός της αίθουσας του δικαστηρίου.

2. Η συμμετοχή των νομικών μεταφραστών σε νομικές διαδικασίες στις οποίες είναι γνωστό ότι θα προκύψει η ανάγκη μετάφρασης νομικών εγγράφων θα πρέπει να εξασφαλίζεται από την αρχή προκειμένου να αποφεύγονται αυτού του είδους οι καθυστερήσεις. Οι νομικοί μεταφραστές είναι όχι μόνο πολύτιμοι αλλά και αναγκαίοι αρωγοί των νομικών υποθέσεων με στοιχεία αλλοδαπότητας. Επιλέξτε τους από την αρχή και κρατήστε τους ενήμερους για κάθε εξέλιξη ή τροπή της υπόθεσής σας. Πόσο πιο γρήγορα θα προχωρούσε η υπόθεση της Siemens από το ένα στάδιο στο επόμενο, αν οι υπηρεσίες των νομικών μεταφραστών είχαν ζητηθεί από την αρχή και αν εξασφαλιζόταν η μετάφραση κάθε ουσιώδους νομικού εγγράφου αμέσως μετά τη σύνταξή του;

3. Αναθέστε την μετάφραση του νομικών σας εγγράφων σε εξειδικευμένους μεταφραστές, που γνωρίζουν το νομικό σύστημα της χώρας στην οποία συντάσσονται τα έγγραφα, αλλά και το νομικό σύστημα της χώρας προς την γλώσσα της οποίας μεταφράζουν. Ας μην ξεχνάμε ότι ο ουσιαστικός σκοπός της μετάφρασης στην υπόθεση της Siemens ήταν να παρασχεθεί η δυνατότητα στους αλλοδαπούς κατηγορουμένους να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Όσο καλά λοιπόν γερμανικά και να γνωρίζει ο μεταφραστής, αν δεν είναι εξοικειωμένος με το νομικό σύστημα της Ελλάδος δεν θα μπορέσει να καταλάβει τη σημασία των όρων που εμπεριέχονται στα νομικά έγγραφα. Όσο καλά και να γνωρίζει το ελληνικό νομικό σύστημα, αν δεν είναι περαιτέρω εξοικειωμένος με τη γερμανική νομική ορολογία δεν θα μπορέσει να επιλέξει τον κατάλληλο όρο, ώστε να εκπληρωθεί ο σκοπός της μετάφρασης απέναντι στον τελικό αποδέκτη της.

Εκτός από την υπόθεση της Siemens, υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις στις οποίες η μη μετάφραση ουσιωδών νομικών εγγράφων επέφερε δυσμενείς συνέπειες, κάποιες φορές και οικονομικές. Ένα πρόσφατο παράδειγμα, στο οποίο είχαμε αναφερθεί, αποτελεί η υπόθεση του WhatsApp.

Πηγές : http://www.cnn.gr/news/ellada/story/42369/areios-pagos-peitharxiki-dioxi-kata-trion-eisaggeleon-gia-tin-ypothesi-siemens

Εύα Αγγελοπούλου

Η Εύα ειδικεύεται στη μετάφραση νομικών κειμένων από τα Αγγλικά και Γερμανικά προς τα Ελληνικά. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στην Πολιτική Δικονομία και την Εξειδικευμένη Μετάφραση. Έχει δουλέψει ως δικηγόρος στην Ελλάδα για 7 χρόνια, ενώ τα τελευταία 3 χρόνια αξιοποιεί τις εξειδικευμένες γνώσεις της στον τομέα της μετάφρασης. Είναι πιστοποιημένη SDL μεταφράστρια και έχει εμμονή με τις γλώσσες. Εκτός από τη δουλειά της, αγαπά πολύ τα ταξίδια. Έχει ζήσει στην Ελλάδα, τη Γερμανία και το Βέλγιο, ενώ  τώρα ζει στην Ιρλανδία.